Agresja nie jest niczym nowym. Z początku uważana była za zachowanie instynktowne, jednak obecnie wydaje się być zachowaniem bardziej wyuczonym niż instynktownym.
Agresji uczymy się wielu miejscach. W domu, w szkole, wśród rówieśników, przez media i środki masowego przekazu a także korzystając z agresywnych gier komputerowych (np. Counter Strike). Co się dzieje gdy dorosły uderza dziecko?, dziecko zaprzestaje zachowania i rodzic chętniej użyje agresji przy kolejnym wykroczeniu. Co jeszcze? Młody człowiek uczy się, ze jest to sposób na rozwiązywanie problemów, osiągnięcia celu, rozładowania złości. Przy konflikcie z rodzeństwem lub kolegą uderzy (przecież tego nauczyli go rodzice!) i pytanie „dlaczego go uderzyłeś?” powinniśmy zadać sobie, a nie dziecku. Konstruktywniej należałoby zapytać „co innego mogłeś zrobić?”, „jak inaczej mogłeś się zachować?”
Liczne badania przeprowadzone przez naukowców potwierdzają iż dzieci grające w agresywne gry czy nawet tylko obserwujące takie zachowania (np. w TV) częściej są agresywnie w stosunku do rówieśników i otoczenia. Ponadto pobudzają i utrzymują w stanie napięcia emocjonalnego, a deficyty w umiejętnościach społecznych takich jak proszenie, negocjowanie, szukanie kompromisu czy inna właściwa reakcja w sytuacji konfliktu powodują, że młodzież działa agresywnie. Widzi sytuacje tylko ze swojej perspektywy, nie zastanawia się następstwami swojego postępowania.
Trening Zastępowania Agresji ART jest to program, który ma na calu zmianę zachowań agresywnych na zachowania prospołeczne.
W czasie treningu młodzież uczęszcza na trzy typy zajęć. Pierwszy to trening 10 umiejętności społecznych. Uczestnicy wypróbowują te umiejętności na sesji, a później praktykują je w realnym życiu. Wypełniają Raporty Ćwiczenia domowego i opowiadają w jaki sposób to zrobili. Drugi typ zajęć to trening kontroli złości, który uczy jak zredukować swoją złość, co zrobić zamiast zachować się agresywnie. Trzecim typem zajęć jest wnioskowanie moralne, którego celem jest zrozumienie i uwzględnienie przez uczestników innych, niż nich własny punktów widzenia a także prawa i potrzeb innych.
Badania skuteczności programu ART® wskazują, że po 30 godzinach treningu, nasilenie zachowań agresywnych u trenujących zmniejsza się średnio o 80%, co oznacza, że u większości z nich zachowania agresywne zostają zastąpione zachowaniami prospołecznymi!
Monika Chrapińska, psycholog, trener treningu zastępowania agresji ART
BIBLIOGRAFIA
Glick B., Gibbs J.C.: Trening Zastępowania Agresji. Wydanie trzecie z CD. Instytut Amity, Warszawa 2011.
McGinnis E., Goldstein A.P.: Kształtowanie umiejętności prospołecznych małego dziecka. Instytut Amity, Warszawa 2003.